Journal of Research in Turkic Languages

The Impact of Bilingualism on Cultural Identity and Intra-Family Communication in Turkish Immigrant Families in Germany

ALMANYA’DAKİ TÜRK GÖÇMEN AİLELERDE İKİ DİLLİLİĞİN KÜLTÜREL KİMLİK VE AİLE İÇİ İLETİŞİM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Mehmet Bingöl 1 * ,
Elif Derya Özdemir 2
1 INTERNATIONAL BURCH UNIVERSITY EĞİTİM VE BEŞERî BİLİMLER FAKÜLTESİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ2 yazar* Corresponding Author
Download PDF (Turkish)
Journal of Research in Turkic Languages, Volume 7, Issue 2, November 2025, pp. 1-15
OPEN ACCESS VIEWS: 30 DOWNLOADS: 20 Publication date: 15 Nov 2025
ABSTRACT (English)
Göç, bireylerin dil kullanımı, kimlik inşası ve aile içi iletişim dinamikleri üzerinde derin etkiler yaratan sosyo-kültürel bir olgudur. Almanya’da yaşayan Türk kökenli göçmen bireyler, iki dillilik bağlamında hem anadil olan Türkçeyi hem de içinde yaşadıkları toplumun dili olan Almancayı çeşitli düzeylerde edinmekte ve kullanmaktadır. Bu çalışma, Almanya’nın Gelsenkirchen kentinde yaşayan birinci, ikinci ve üçüncü kuşak Türk göçmenlerle gerçekleştirilen görüşmelere dayanarak, iki dilliliğin kuşaklar arası kültürel aktarım ve aile içi iletişim üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır.
Nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik yaklaşım temelinde yürütülen çalışmada, yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, birinci kuşak bireyler Türkçeye sıkı sıkıya bağlı kalırken, ikinci kuşak çift dilliliği bağlamsal olarak geliştirmiş; üçüncü kuşak ise Almancayı baskın dil olarak benimsemiştir. Aile içinde Türkçenin daha yoğun kullanıldığı, buna karşın okul, arkadaş çevresi ve dijital alanlarda Almancanın ön plana çıktığı görülmüştür. Katılımcıların çoğunluğu kendilerini hem Türk hem Alman kültürüne ait hissederek çift yönlü bir kimlik geliştirmiştir.
Bu bulgular doğrultusunda, iki dilliliğin yalnızca bir iletişim biçimi değil, aynı zamanda kimlik oluşumu ve kültürel aidiyet açısından belirleyici bir unsur olduğu sonucuna varılmıştır. Türkçenin kuşaklar arasında sürdürülebilir şekilde aktarılması, kültürel süreklilik ve kimlik inşası açısından önemli bir gereklilik olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda, göçmen topluluklara yönelik dil politikalarının ve aile içi dil kullanımına ilişkin farkındalık çalışmalarının artırılması önerilmektedir.
KEYWORDS (English)
iki dillilik, kültürel kimlik, aile içi iletişim, göç, Almanya’daki Türkler
CITATION (APA)
Bingöl, M., & Özdemir, E. D. (2025). The Impact of Bilingualism on Cultural Identity and Intra-Family Communication in Turkish Immigrant Families in Germany. Journal of Research in Turkic Languages, 7(2), 1-15.
REFERENCES
  1. Aktürkoğlu, B., ve Özaydınlık, K. (2017). Almanya’da yaşayan Türk çocuklarının Türkçeye, Türkçeyi öğrenmelerine ve kullanmalarına ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 2345–2356.
  2. Aksan, D. (1979). Her yönüyle dil: Ana çizgileriyle dilbilim (Cilt 1). Türk Dil Kurumu Yayınları.
  3. Altıparmak Yılmaz, D. (2018). Göçmen kökenli çocuklarda iki dillilik ve eğitim başarısı üzerine bir değerlendirme. Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınları.
  4. Arslan, M. (2002). Yurtdışı işçi göçü bağlamında Almanya'daki Türk işçi çocuklarının eğitim ve uyum sorunları. In A. A. Dikmen (Ed.), Kentleşme, göç ve yoksulluk (ss. 81–104). İmaj Yayıncılık.
  5. Aypay, A., Cemaloğlu, N., Sarpkaya, R., Tomul, E., Baştürk, R., Ellez, A., ve Turgut, Y. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (A. Tanrıöğen, Ed.). Anı Yayıncılık.
  6. Başkurt, İ. (2009). Almanya’da yaşayan Türk göçmenlerin kimlik problemi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(12), 81–94.
  7. Belet, Ş. D. (2009). İki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin öğrenci, veli ve öğretmen görüşleri (Fjell İlköğretim Okulu örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 135–152.
  8. Bican, G. (2017). İki dilliliğin tanımlanması: Kuramsal tartışmalar ve güncel yaklaşımlar. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 204–219.
  9. Bican, G. (2019). Dil öğretiminde çok dilli bakış açısı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 52(3), 943–966. https://doi.org/10.30964/auebfd.532374
  10. Bican, G., ve Demir, N. (2018). Danimarka'da Türkçe-Danca konuşan öğrencilerin dil baskınlığının iki dillilik temelinde incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 43(194), 131–155. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7418
  11. Çakır, H. (2016). İki dillilik bağlamında Türkçe-Almanca kod değiştirme: Almanya’da yaşayan Türk öğrenciler üzerine bir araştırma. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 4(15), 167–188.
  12. Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Siyasal Kitabevi. (Orijinal çalışma 2007 yılında yayımlanmıştır.)
  13. Demirağ, Y., ve Kakışım, A. (2018). Göçmen çocukların anadillerine yönelik algıları: Almanya’daki Türk örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi (TEKE), 7(4), 2040–2053.
  14. Denzin, N. K., ve Lincoln, Y. S. (2018). The SAGE Handbook of Qualitative Research (5th ed.). SAGE Publications.
  15. Ertem, H. (2013). Kültürel kimlik ve anadil ilişkisi: Göçmen çocuklar üzerine bir inceleme. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 34, 113–128.
  16. Hasdemir, H., Karabeyeser, S., ve Karakoç, E. (2023). Almanya’daki Türk çocuklarının dil kullanımı ve kimlik algısı üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(93), 158–172.
  17. Maxwell, J. A. (2013). Qualitative research design: An interactive approach (3rd ed.). SAGE.
  18. Noy, C. (2008). Sampling knowledge: The hermeneutics of snowball sampling in qualitative research. International Journal of Social Research Methodology, 11(4), 327–344. https://doi.org/10.1080/13645570701401305
  19. Okumuş, A. (2010). Araştırma yöntemleri. Türkmen Kitabevi.
  20. Okuyan, S., ve Özdemir, C. (2023). Almanya'da iki dilli yetişen Türk öğrencilere oyunlaştırma ile atasözleri öğretimi: Kelimelerle okey oyunu. Journal of Research in Turkic Languages. https://doi.org/10.34099/jrtl.511
  21. Özdemir, M., ve Coştu, Y. (2021). Almanya’daki Türk ailelerinde kimlik. In Y. Coştu (Ed.), Kimlik ve toplum (ss. 88–110). LAP LAMBERT Academic Publishing.
  22. Padem, H., Göksu, A., ve Konaklı, Z. (2012). Araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. International Burch University.
  23. Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). SAGE.
  24. Pilancı, H. (2009). Avrupa ülkelerindeki Türklerin Türkçeyi kullanma ortamları, sürdürebilme imkânları ve koruma bilinçleri. Bilig, 49, 127–160.
  25. Şahin, B. (2018). Almanya’daki Türk göçmenlerin sosyal entegrasyonunun kuşaklararası karşılaştırılması: Kimlik ve aidiyet. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 28, 175–195.
  26. Şengül, K., ve Çetin, G. (2022). İki dilli Türk çocuklarının Türkçe öğrenme sorunları: Almanya örneği. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 18, 117–149.
  27. Sönmez, V., ve Alacapınar, F. G. (2016). Örneklendirilmiş bilişsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
  28. Tekin, E., ve Sallabaş, M. E. (2022). Almanya'da yaşayan Türk öğrencilerin miras dil olarak Türkçeye yönelik görüşleri. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 10(32), 165–175.
  29. Tracy, S. J. (2010). Qualitative quality: Eight "big-tent" criteria for excellent qualitative research. Qualitative Inquiry, 16(10), 837–851. https://doi.org/10.1177/1077800410383121
  30. Yasil, R., ve Bakır, N. (2022). Dünden bugüne Almanya’daki Türklerin entegrasyon süreci. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi, 7(2), 115–132.
  31. Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7–11.
  32. Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin Yayıncılık.
LICENSE
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.